日本女人宽衣解带：卖弄风骚竟为这!（组图）
| Latin Lingua Latina | ||
| Klassifisering | Indo-europeisk Italisk Latin | |
| Bruk | ||
| Tala i | Romarriket | |
| Omr?de | Romarriket | |
| Latintalande i alt | Utd?ydd | |
| Skriftsystem | Latinsk | |
| Offisiell status | ||
| Offisielt spr?k i | Vatikanet | |
| Normert av | ingen | |
| Spr?kkodar | ||
| ISO 639-1 | lat | |
| ISO 639-2 | lat | |
| ISO 639-3 | lat | |
Latin er eit klassisk m?l p? den italiske greina av indoeuropeisk. Opphavleg vart latin tala av latinarane, eit bonde- og gj?tarfolk i omr?det Latium, der Roma vart den f?rande byen. Med nye landvinningar breidde latinen seg utover Italia, og sidan til mange av omr?da kring Middelhavet. Dei eldre m?la der vart trengde ut, og latin utvikla seg til dei romanske m?la av i dag. Etter at Romarriket braut saman, var latin gjennom heile mellomalderen og langt fram i nyare tid lingua franca for dei l?rde i Vest-Europa; som tradisjonsm?l for Den katolske kyrkja er det framleis offisielt m?l i Vatikanstaten. I nyare tid har latin - saman med gresk - vorte nytta til nylaga ord innan vitskap.
Trekk ved spr?ket
[endre | endre wikiteksten]Latin er eit syntetisk spr?k, dvs. at b?yingsendingar syner kva funksjon eit ord har i setninga, medan ordstillinga er rimeleg fri. Substantiva vert delte inn i fem deklinasjonar, og b?ygde i tal (eintal og fleirtal) og kasus (nominativ, vokativ, akkusativ, genitiv, dativ og ablativ). Adjektiv og pronomen samsvarar i kj?nn, tal og kasus med substantiva dei st?r til. Verba vert delte inn i fire konjugasjonar, med eigne endingar for kvar person i eintal og fleirtal. I motsetnad til norsk, som berre har to finitte tempi, nyttar latin langt f?rre hjelpeverb.
Latin som talem?l
[endre | endre wikiteksten]Den latinen som vart tala i Romarriket blir kalla vulg?rlatin, og var ikkje identisk med m?let Cicero, C?sar og andre forfattarar skreiv. Med tida oppstod regionale skilnader, og me fekk dei moderne romanske spr?ka. Dei fyrste grammatikkane for moderne romanske spr?k var for provencalsk og katalansk, skrivne p? 1200-talet. Jamsides med denne utviklinga, fortsette dei l?rde ? nytta latin i skrift og tale. Uttala av latinen fylgde helst dei nasjonale m?la, og samsvarte ikkje med klassisk latin.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]
 |